PASZA DLA KONI. SUPLEMENTY DLA KONI

źródło tła: ahorsesview.wordpress.com

Temat końskiej diety i konieczności suplementacji zawsze budzi gorące dyskusje wśród koniarzy. Wielu specjalistów ds. żywienia zwierząt, hodowców i weterynarzy uważa, że jeśli podstawowa pasza jest odpowiednio zbilansowana, a zwierzę na co dzień nie jest poddawane ogromnemu wysiłkowi, który związany jest ze sportem, kryciem czy ciążą to nie wymaga podawania dodatków paszowych. Inni reprezentanci tych grup uważają, że suplementacja to rodzaj profilaktyki wspomagającej organizm. Kto z nich ma rację? Trochę każdy, dlatego nie warto pozostawać twardym zwolennikiem jednej z tych teorii. Najlepiej, jeśli wypośrodkujemy nieco swoje poglądy.

By Wam w tym dopomóc, dziś przedstawimy kilka prawd i mitów dotyczących suplementów, których na rynku z roku na rok pojawia się coraz więcej.

PRAWDA: Czym jest suplementacja i w jakim celu się ją stosuje?

Na początku warto byłoby wspomnieć czym jest i czym nie jest suplementacja. Po pierwsze nie jest ona metodą leczenia, jedynie działaniem profilaktycznym lub wspomagającym koński organizm. Suplementacja może:

• zapewnić odpowiednio zbilansowaną dietę,
• uzupełnić braki spowodowane błędami żywieniowymi,
• zmniejszyć zaburzenia funkcjonowania organizmu, w tym konkretnych organów,
• uzupełnić niedobór witamin oraz makro- i mikroelementów,
• wspomóc procesy leczenia (kwas hialuronowy),
• złagodzić objawy choroby, działając przeciwbólowo i przeciwzapalnie

MIT: Jeśli koń dostaje określony suplement przez jakiś czas, będzie musiał go przyjmować już przez całe życie.

Duża część suplementów nie może być na stałe podawana naszym koniom ze względu na ich toksyczność. Ciągłe podawanie suplementu może być koniecznie, ale tylko w wypadku, w którym organizm konia sam nie wytwarza jakiejś substancji i zostało to potwierdzone badaniami, a lekarz weterynarii wydał jednoznaczną opinię (jak w przypadku wad genetycznych).

MIT: Suplementy są zdrowe i można je stosować bez ograniczeń.

Każda substancja jest trawiona i przekształcana w danym narządzie końskiego organizmu. Zależnie od rodzaju tej substancji może ona utrudniać i spowalniać pracę danego organu (nerki, wątroba, żołądek) bądź nawet i całego układu (ukł. pokarmowy, wydalniczy). Z tego powodu nie wolno stosować suplementów bez ograniczeń i przez dłuższy okres czasu. Jeśli chcemy podawać taki preparat naszemu koniowi częściej i dłużej niż zaleca producent, należy skonsultować to z weterynarzem. Dodatkowo warto wykonać badania krwi, w których wykonamy szczegółową morfologię i profile narządowe (np. profil wątrobowy, nerkowy itd.).

Które suplementy wybrać?

Niestety suplementy nie podlegają tak restrykcyjnym przepisom i wymogom jak przykładowo leki. Dotyczy to nie tylko suplementów dla koni, ale również i ludzi (zgadza się, te wszystkie reklamowane produkty na włosy i paznokcie wcale nie muszą działać). Słaba jakość produktów często wynika ze stosowania tanich i wątpliwej jakości substancji. Bywa nawet tak, że w jednym produkcie umieszcza się składniki, które niekorzystnie na siebie oddziałują, wykluczając się wzajemnie (głównie dotyczy to ziół). Co więcej, zdarza się, że suplementy mogą być toksyczne, ponieważ są skażone metalami ciężkimi i pestycydami. Jednak większość znanych i szanujących się marek nie pozwala sobie na tego typu niedopatrzenia. Dlatego warto inwestować w produkty dobrze znanych nam producentów, a także skonsultować swój wybór ze sprawdzonym lekarzem weterynarii.

źródło: horsefeedblog.com

Dodatki i suplementy, a ich skutki behawioralne u koni

Czy zdajecie sobie sprawę z tego, że sposób żywienia wpływa na zachowanie Waszych koni? Ospałość bądź nadmierna pobudliwość może być spowodowana źle dopasowaną dietą. Czasami wystarczy zmienić dietę, by uzyskać zaskakujące efekty.

Działanie uspokajające wywołuje magnez, preparaty ziołowe z melisą czy chmiel. Co ciekawe, taki "wyciszający" efekt ma także trawa łąkowa i dobrej jakości siano. Zawierają one tiaminę, która odgrywa ogromną rolę w przewodnictwie nerwowym. Stąd jest częstym składnikiem mieszanek uspokajających dla koni. Podobne działanie ma także lecytyna.

Ospałość często wynika z nieodpowiedniego stosunku wapnia (Ca) do magnezu (Mg). Jeśli wapnia jest zdecydowanie więcej w organizmie konia niż magnezu, może on stać się właśnie takim spokojnym i śpiącym osiołkiem.

Skoro wiemy, że żywienie ma taki wpływ na nasze zwierzę, warto je obserwować, by szybko wychwycić ewentualne pozytywne lub negatywne zmiany w jego zachowaniu i poszukiwać przyczyn m.in. właśnie w końskiej diecie.

Suplementy na stawy

Co roku wykonuje się ogromną ilość badań na modelu in vitro (warunki laboratoryjne), których wyniki są publikowane. Niestety bardzo niewiele badań wykonywanych jest na modelu in vivo (żywe zwierzęta). Ciężko więc jest stwierdzić czy suplementy podawane doustnie działają wystarczająco dobrze. Dotychczasowe badania potwierdzają jedynie fakt, że środki podawane doustnie działają dużo słabiej niż te podawane docelowo do stawu.

PRAWDA:

• Najnowsze badania wykazały, że suplementy mogą poprawiać ogólny komfort ruchu koni, jakość chodów i zakres pracy stawów. Okazuje się, że takie działanie powodują produkty, zawierające glukozaminę, siarczan chondroityny, hydrolizowany kolagen, MSM, cetyl myristoleate (estryfikowany kwas tłuszczowy uzyskiwany z kwasu oleomirystynowego).
• Suplementy na stawy podajemy młodym koniom, ponieważ są w fazie ciągłego rozwoju, a także starszym, by poprawić ruchomość ich stawów, pracę układu ruchu oraz pozbawić je bólu i dyskomfortu związanego z poruszaniem się. Wzmacnianie stawów jest także potrzebne koniom mocno eksploatowanym w dziedzinie sportu - suplementy podajemy im jako zabezpieczenie przed nadmiernymi obciążeniami i urazami stawów.

źródło: gentside.com

Budowanie tkanki mięśniowej

Tego typu suplementy stanowią większość wśród tych dostępnych na rynku. Odpowiadają one za przyrost mięśni i ich ochronę. Takie suplementy stosowane są u koni sportowych, ale także takich, u których występują problemy z tkanką mięśniową (zapalenia, zwyrodnienia itd.).

PRAWDA:

• Wiele substancji znajdujących się w suplementach, odpowiadających za rozbudowę tkanki mięśniowej jest uznawana za doping i znajduje się na liście środków zakazanych, opublikowanej przez FEI (Międzynarodową Federację Jeździecką). Jeśli nasz koń startuje w zawodach, powinniśmy sprawdzać skład podawanych przez nas suplementów, by nie sprawić sobie przykrej niespodzianki w formie eliminacji i zawieszenia w startach.
• Zbyt częste aplikowanie koniowi dużych dawek glicyny dimetylowanej (DMG), kreatyny i fosfokreatyny może być bardzo groźne w skutkach.
• Gamma-oryzanol może spowodować wzrost wydzielania testosternu i endorfin (tzw. hormonu szczęścia). To także dobry przeciwutleniacz, który wspomaga zwalczanie biologicznych efektów stresu i dużego wysiłku - wolnych rodników.

MIT: L-Karnityna działa pozytywnie na końskie umięśnienie.

U ludzi L-Karnityna zmniejsza masę tkanki tłuszczowej, wspomaga wzrost tkanki mięśniowej, a także obniża uczucie zmęczenia w trakcie treningu. Wbrew powszechnej opinii u koni nie działa wcale pozytywnie. Po jej podaniu, u konia podwyższa się jej ilość w osoczu, a nie w mięśniach. Ponadto substancja ta jest słabo wchłaniana w przewodzie pokarmowym.

źródło: eventingnation.com

Elektrolity i temu podobne

By "zregenerować" swego konia po wysiłku, podczas którego mocno się spocił, często sięgamy po elektrolity. Warto się jednak zastanowić, czy naszemu zwierzęciu są one w ogóle potrzebne?

PRAWDA:

• Zdrowy koń, trenujący i startujący w sprzyjających warunkach atmosferycznych (temp. poniżej 25 stopni), w zasadzie nie potrzebuje elektrolitów.
• Często zbyt niska ilość podstawowych pierwiastków powoduje problemy z gospodarką wodno-elektrolitową organizmu, stąd np. nadmierna potliwość konia. Takie problemy mogą być powiązane także z uszkodzeniem nerek, dlatego nie wolno bagatelizować tej sprawy. Zanim podamy naszemu zwierzęciu elektrolity, warto dowiedzieć się czy poziom podstawowych pierwiastków w jego organizmie jest prawidłowy, wykonując odpowiednie badania: morfologię, profil nerkowy oraz analizę moczu.

MIT: Elektrolity można podawać tuż przed startem.

Pamiętajmy, że podawanie elektrolitów wzmaga końskie pragnienie. Z tego powodu elektrolity warto podawać przynajmniej na dwie godziny przed startem, zapewniając zwierzęciu stały dostęp do wody o temperaturze pokojowej. Dwie godziny to czas, który organizm potrzebuje na rozprowadzenie soli mineralnych poprzez krew do miejsc, gdzie akurat są potrzebne. Nie warto podawać elektrolitów zbyt wcześnie, ani zbyt późno, gdyż moment, w którym nasz koń odzyska "świeżość", może czasowo nie pokryć się z naszym startem.

MIT: Elektrolity można podawać bez ograniczeń, nawet przez dłuższy okres czasu, gdyż koński organizm wydali ich nadmiar.

Niestety, zbyt częste aplikowanie naszemu zwierzęciu elektrolitów może spowodować podrażnienie układu pokarmowego, a także prowadzić do długotrwałych biegunek i odwodnienia organizmu. To samo dotyczy podawania jednorazowo bardzo dużej dawki. Regularne stosowanie elektrolitów może powodować też chorobę wrzodową.

Powyżej zaprezentowaliśmy Wam jedynie niewielką cząstkę informacji w morzu danych. Sami widzicie więc jak skomplikowany jest to temat. Pomimo naszych dobrych intencji, nie warto "bawić" się w żywieniowca i zupełnie "bez głowy" aplikować koniowi suplementów. Jeśli już chcemy się tym zająć, poznajmy głębiej ten temat, sięgając po lekturę naukową i konsultując swoje wybory z lekarzem weterynarii. W innym wypadku może okazać się, że zamiast poprawić stan zdrowia i kondycję naszego konia, uzyskaliśmy efekt zupełnie odwrotny...

źródła:

1. Wymagania żywieniowe koni wyczynowych, M. Jank, P. Ostaszewski, MW 2002

2. Żywienie koni, M. Helmut, C. Manfred, Państwowe Wydawnictwo Rolnicze i Leśne 2015

Powiązane produkty

PAVO BEZOWSOWE MUESLI CEREVIT

PAVO BIOTIN FORTE