Odznaka Jeżdżę Konno to pierwszy z etapów na drodze edukacji każdego jeźdźca. Odznaka ta została wprowadzona przez Polski Związek Jeździecki w 2013 roku, a od 2022 roku posiadanie jej jest obowiązkowe, by przystąpić do egzaminów na kolejne odznaki jeździeckie. Przeczytaj, co musisz o niej wiedzieć!
O czym przeczytasz?
Odznaka Jeżdżę Konno - co daje?
Ta odznaka przede wszystkim gwarantuje możliwość uzyskania kolejnych odznak jeździeckich, a tym samym startu w zawodach i coraz wyższych rangą konkursach oraz zrobienia kolejnych stopni szkolenia w zakresie instruktora i trenera jeździectwa.
Uzyskanie Odznaki Jeżdżę Konno pozwala więc na:
- wpis do rejestru PZJ jako JEŹDZIEC;
- legitymację i przypinkę potwierdzającą Twoje umiejętności;
- możliwość podniesienia swoich kwalifikacji i umiejętności oraz przystąpienia do BOJ;
Minimalny wiek egzaminowanego to 6 lat (wg rocznika urodzenia).
Kolejne odznaki, które możesz zdobyć to:
Posiadanie Odznaki Jeżdżę Konno jest obowiązkowe dla przystąpienia do egzaminu na pierwszą z listy – Brązową Odznakę Jeździecką, w tym odznak specjalistycznych (poza woltyżerką i powożeniem).
Odznaka Jeżdżę Konno 2024 – co się zmieniło
Wprowadzony przez PZJ system odznak ma pomóc zarówno w podnoszeniu umiejętności jeździeckich w Polsce, jak i uczyć prawidłowej i pełnej szacunku pracy z końmi.
Od 2024 roku obowiązuje nowy regulamin – poniżej oraz w dalszej części artykułu przeczytasz, co się zmieniło.
1. Odznaka Jeżdżę Konno - w końcu obowiązkowa
Mimo że Odznaka Jeżdżę Konno została wprowadzona w 2013 roku, to jak dotąd posiadanie jej nie było warunkiem koniecznym, by przystąpić do egzaminu na Brązową Odznakę Jeździecką. Od 2022 roku jej posiadanie stało się obowiązkowe.
2. System Artemor
W 2024 w pełni funkcjonuje już system ARTEMOR – platforma online, która umożliwia sprawdzenie:
- zestawienia planowanych egzaminów na konkretne odznaki jeździeckie w Polsce
- jeźdźców – posiadanych przez nich odznak oraz dat i miejsca ich uzyskania
- konia – podstawowych danych tj. wieku, rasy, maści, płci, matki i ojca, a także nr paszportu i posiadanej licencji
- zawodników – ich wieku, kategorii, ostatniej daty wykonania badań sportowych i ubezpieczenia, a także reprezentowanego klubu i posiadanej licencji
- klubów jeździeckich (wraz z danymi kontaktowymi)
- sędziów, instruktorów i trenerów
Platforma ułatwia zarówno przystępującym do egzaminów na odznaki, jak i organizatorom czy też egzaminującym na szybkie zebranie wiarygodnych danych. Dzięki platformie można na przykład łatwo sprawdzić wszystkich zapisujących się na egzamin, czy mają uprawnienia, by do niego przystępować.
3. Ułatwienie w nauce – QUIZ z pytaniami na odznakę
Dzięki QUIZom na stronie PZJ możecie szybko i sprawnie przeprowadzać powtórki przed egzaminem. Każda z odznak ma swój dedykowany quiz.
Odznaka Jeżdżę Konno - QUIZ z pytaniami
Kto nie musi zdawać egzaminu na Odznakę Jeżdżę Konno
Jeśli posiadasz już odznakę specjalistyczną (w danej dyscyplinie – np. rajdową, skokową…) jesteś zwolniony z egzaminu na Odznakę Jeżdżę Konno i możesz od razu przystępować do egzaminu na Brązową Odznakę Jeździecką.
Odznaka Jeżdżę Konno 2024 - co trzeba umieć?
Poniżej opisujemy z jakich części składa się egzamin i co będzie podczas niego sprawdzane.
Egzamin składa się z dwóch części:
- opieka stajenna
- pokazanie na koniu podstawowych elementów.
Oceną za każdą część egzaminu jest „zaliczony” lub „niezaliczony.
Pytania na Odznakę Jeżdżę Konno - część 1 - opieka stajenna
Zadania, które należy wykonać podczas pierwszej części egzaminu na Odznakę Jeżdżę Konno nie powinny być dla Ciebie niczym nowym.
Każde z zadań jest stałym elementem, który każdy jeździec wykonuje przed oraz po jeździe. Są to tzw. dobre praktyki, podstawy, których bez względu na stopień zaawansowania naszych umiejętności, wszyscy powinniśmy przestrzegać. Wraz ze wzrostem Twoich umiejętności i doświadczenia będziesz wykonywał je tylko pewniej, szybciej i coraz poprawniej.
Zadania, które tu na Ciebie czekają, teoretycznie nie muszą odbywać się w pokazanej poniżej kolejności. Większość z nich jednak nie może odbyć się bez wykonania poprzednich zadań.
Sprzęt jeździecki potrzebny do czyszczenia i siodłania warto przynieść wcześniej w pobliże końskiego boksu. Ułatwi Ci to zadanie i koń nie będzie się wiercił, czekając aż wrócisz ze spaceru po sprzęt do siodlarni.
Nie bój się tej części egzaminu i zadawanych pytań. Egzaminator ma obowiązek dostosować do Twojego wieku zarówno formę zadań, jak i rozmowy. Bez stresu!
Zadania - opieka stajenna:
Zadania na Odznakę Jeżdżę Konno wskazane w regulaminie PZJ, który obowiązuje od dnia 1 stycznia 2022 2024 r.
Egzaminator poprosi Cię o wykonanie min. 3 a max. 5 wybranych czynności spośród:
- Podejdź do konia i nałóż kantar. Opisz czynności, które wykonujesz.
- Wyprowadź konia z boksu i przywiąż bezpiecznym węzłem. Opisz czynności, które wykonujesz.
- Wyczyść kopyta. Opisz czynności, które wykonujesz.
- Wyczyść konia. Wymień podstawowy sprzęt służący do pielęgnacji konia i opisz czynności, które wykonujesz [zobacz artykuł: Jak prawidłowo czyścić konia]
- Wskaż następujące części ciała konia (25): [zobacz artykuł: Budowa konia]
kłąb | lędźwie | słabiznę | staw barkowy | ramię |
łokieć | przedramię | nadgarstek | guz biodrowy | guz kulszowy |
udo | kolano | podudzie | staw skokowy | nadpęcie |
staw pęcinowy | pęcinę | koronkę | kopyto | strzałkę |
kasztany | ostrogi | ganasze | potylicę | mostek |
- Przynieś i załóż ogłowie wędzidłowe. Opisz czynności, które wykonujesz. Wymień najważniejsze części ogłowia wędzidłowego [zobacz artykuł: Rodzaje wędzideł - jakie wybrać]
- Zademonstruj poprawne dopasowanie ogłowia. Opisz czynności, które wykonujesz [zobacz artykuł: Jak dopasować ogłowie]
- Przynieś siodło i osiodłaj konia. Opisz czynności, które wykonujesz. Wymień części siodła sportowego [zobacz artykuły: Budowa siodła dla konia // Jak dobrać siodło]
- Załóż ochraniacze. Opisz czynności, które wykonujesz. Wymień kilka rodzajów ochraniaczy [zobacz artykuły: Ochraniacze - po co stosować, jak założyć i dopasować? // Kiedy stosować ochraniacze, a kiedy owijki? // Jak wybrać odpowiedni rozmiar ochraniaczy?]
- Wyprowadź konia ze stajni i zawróć. Opisz czynności, które wykonujesz
- Przygotuj konia do wsiadania i wsiądź. Dopasuj długość puślisk i podciągnij popręg. Opisz czynności, które wykonujesz [zobacz artykuły: Jak wsiadać na konia // Jak nauczyć konia spokojnego stania podczas wsiadania 1 / 2]
- Zsiądź z konia. Opisz czynności, które wykonujesz
- Rozsiodłaj konia. Opisz czynności, które wykonujesz
- Zdejmij ogłowie i nałóż kantar. Opisz czynności, które wykonujesz
- Załóż derkę. Opisz czynności, które wykonujesz. Wymień kilka rodzajów derek [zobacz artykuły: Rodzaje derek i ich zastosowanie // Kiedy derkować konia? // Derki zimowe - jak dopasować, rodzaje // Jaką derkę wybrać na wiosnę?]
- Wymień maści koni [zobacz artykuł: Maści koni]
Odznaka Jeżdżę Konno - część 2 - praktyczna
Ta część egzaminu polega przede wszystkim na zaprezentowaniu na koniu najbardziej podstawowych elementów, czyli figur - poleceń (na ujeżdżalni lub czworoboku). Są to elementy, których uczymy się (i które doskonalimy) głównie przez pierwszy rok naszej nauki jazdy konnej. Prawda jest jednak taka, że poprawnego wykonywania tych elementów uczymy się z każdym koniem i całe życie.
Poszczególne zadania – czyli tzw. elementy wykonywane są indywidualnie lub w zastępie. Każdy z uczestników egzaminu musi wykonać min. 3 elementy - indywidualnie lub jako prowadzący zastęp.
Jedyny element, który musisz wykonać obowiązkowo indywidualnie jest prawidłowe zagalopowanie w obu kierunkach (liczone jest jako 1 element).
Elementy, które trzeba zaprezentować podczas egzaminu:
- Jazda w zastępie w stępie i w kłusie z utrzymaniem stałych odległości między końmi
- Kłus anglezowany, zmiana nogi w kłusie, półsiad w kłusie
- Zagalopowanie na prawidłową nogę, galop w półsiadzie
- Przejścia: stęp-kłus / kłus-galop / galop-kłus / kłus-stęp
- Zatrzymanie ze stępa
- Przejazd przez trzy drągi ustawione na stęp
- Przejazd przez trzy drągi ustawione na kłus
- Wolta w stępie
- Półwolta w stępie
- Zmiana kierunku przez ujeżdżalnię lub czworobok (tu: po przekątnej, lub przez środek)lub przekątną (w stępie lub kłusie)
Najważniejsze to uświadomić sobie, że konie bez problemu potrafią wykonać każdy z powyższych elementów. To, czy zrobią - zależy przede wszystkim od naszych umiejętności - od tego, czy potrafimy zapanować nad swoim ciałem i odpowiednio komunikować się ze zwierzęciem. Zadaniem nr 1 jest więc praca nad sobą, szybkością i dokładnością swoich reakcji.
W przygotowaniu do powyższych elementów będą Wam pomocne poniższe artykuły:
Odznaka Jeżdżę Konno – rozprężenie, czyli rozgrzewka przed częścią praktyczną
W regulaminie PZJ jasno wskazane jest, że Twoja rozgrzewka na rozprężalni z koniem nie będzie poddawana ocenie. Musi jednak odbywać się pod okiem Twego szkoleniowca (instruktora, trenera).
Pamiętaj jednak, że również na rozprężalni dostrzeżone zostanie „niesportowe” zachowanie wobec konia – bicie, kopanie, szarpanie zwierzęcia.
Podstawą skutecznego porozumienia ze zwierzęciem z siodła jest trzymanie się stwierdzenia: by koń zrozumiał nas, najpierw my musimy zrozumieć konia. O tym, jak i kiedy powinniśmy reagować, by koń rozumiał nasze sygnały przeczytasz w artykule: Psychologia - wciąż niedoceniania w jeździectwie.
Odznaka Jeżdżę Konno – eliminacja
Warto wiedzieć, że eliminacją i niezaliczeniem całości egzaminu skutkują:
- Upadek z konia w trakcie przejazdu
- Brutalność wobec konia
Co wolno, a czego nie wolno używać podczas egzaminu?
Podczas egzaminu dozwolone jest:
- założenie ochraniaczy
- używanie patentów jeździeckich takich jak: wytok lub wypinacze (muszą być jednak wystarczająco długie, sztywne lub z elastycznym połączeniem, odpowiednio dopasowane, zakładane w celu poprawy bezpieczeństwa jeźdźca, mogą być zapięte od kółek wędzidłowych równoległe do podłoża lub do góry siodła)
- używanie bata o maksymalnej długości zgodnej z przepisami konkurencji ujeżdżenia tj. będą to wszystkie baty (nie palcaty!) o długości do 120 cm
- używanie kiełzna wędzidłowego zgodnego z regulaminem krajowym konkurencji ujeżdżenia – będą to np. wędzidło pojedynczo i podwójnie łamane
Egzaminator może nas jednak poprosić o zmianę kiełzna, jeśli uzna, że użyte kiełzno jest nieadekwatne do umiejętności jeźdźca.
Podczas egzaminu zabronione jest:
Jak się ubrać na egzamin?
Strój galowy nie jest wymagany. Regulamin PZJ mówi przede wszystkim o:
- kasku jeździeckim z aktualnym atestem
- spodniach do jazdy konnej (bryczesy jeździeckie)
- wysokich butach jeździeckich o gładkiej podeszwie z obcasem lub sztybletach i sztylpach
- kamizelce ochronnej – obowiązkowej do 15-go roku życia włącznie
Odznaka Jeżdżę Konno - gdzie zdobyć?
Aktualny kalendarz planowanych egzaminów na dany rok wraz z listą ośrodków - organizatorów znajdziecie na stronie PZJ - kalendarz odznak jeździeckich.
Pamiętaj, że podczas jednego egzaminu maks. liczba uczestników to 25 osób. Nie zwlekaj z zapisaniem się!
Jak zgłosić swój udział w egzaminie na Odznakę Jeżdżę Konno?
Obecnie, by zgłosić swój udział w egzaminie musisz zrobić to przez system Artemor:
- Wejść na stronę PZJ Artemor
- Założyć konto i zalogować się.
- Następnie wejdź w „Kalendarz odznak” lub w „Zestawienia” (i wybierz „Zestawienie: egzaminy na odznaki).
- Wpisz interesujące Cię miejsce lub wybierz egzamin z listy.
- Następnie u dołu strony, po prawej – wybierz „Zapisz się” i gotowe!
Po zapisaniu się poprzez system Artemor zazwyczaj musisz zgłosić też chęć udziału w egzaminie Organizatorowi (zazwyczaj proszą o zgłoszenia drogą mailową).
Liczba zgłoszonych uczestników na egzaminie przeprowadzanym przez jedną komisję w ciągu jednego dnia nie może przekraczać 30 osób.
Odznaka Jeżdżę Konno - ile kosztuje?
Koszt egzaminu na Odznakę Jeżdże Konno jest zależny od stajni lub ośrodka, w którym się odbywa. Najcześciej koszt ten mieści się w przedziale 150-220 zł za samo przystąpienie do egzaminu na własnym koniu
Koszt wypożyczenia konia ze stajni, w której odbywa się egzamin się odbywa to 100-150 zł.
Koń może brać udział w egzaminie OJK 4 razy. W przypadku udziału konia w egzaminach na różnych poziomach, zastosowanie mają limity z wyższej rangą Odznaki (BOJ – 4 razy, SOJ – 3 razy, ZOJ – 2 razy).
Niezdany egzamin na Odznakę Jeżdżę Konno - co dalej?
Niezdany egzamin możesz zdawać ponownie w następnym dowolnie wybranym terminie. Nie ma limitu podejść. Możesz próbować zdobyć odznakę, biorąc udział w każdym egzaminie, który jest organizowany w danym roku. “Jeżdżę Konno” - odznaka nadal będzie w Twoim zasięgu!
Nie martw się, jeśli nie uda Ci się od razu zdać. Jeździectwo to trudna dyscyplina, której każdy jeździec bez względu na wiek i poziom umiejętności - uczy się całe życie.
Na pocieszenie, polecamy przeczytać nasze artykuły - 12 cech i umiejętności dobrego jeźdźca oraz 4 nawyki dobrego jeźdźca ;)
Ważne linki:
Jeśli przygotowujesz się do zawodów i poszukujesz wysokiej jakości odzieży konkursowej - koniecznie sprawdź naszą ofertę: Wejdź
Sklep jeździecki: +48 784 039 784
Dział siodeł: +48 606 914 300
E-mail: kontakt@equishop.com
Aktualności ze sklepu jeździeckiego Equishop:
Produkt dodany poprawnie do Twojego koszyka
