Każdy właściciel konia chce dla swojego podopiecznego jak najlepiej. Z tego powodu warto wiedzieć jak prawidłowo dbać o kondycje kopyt, ponieważ bez zdrowych nóg nie ma zdrowego konia. W tym artykule skupimy się na tym, czym jest gnicie strzałki kopytowej i jakie są jego przyczyny. Podpowiemy także, jak zapobiegać, leczyć ten stan i jakie preparaty stosować.
Końskie kopyta i nogi są szczególnie wrażliwe na kontuzje, choroby i uszkodzenia. Prawidłowo zachowane całe kopyto pełni funkcję amortyzującą. Aby nasz koń posiadał zdrowe kopyta powinniśmy regularnie je czyścić, korzystać z usług sprawdzonego kowala, a także dbać o odporność konia i higienę jego otoczenia (suche podłoże, trociny). W ten sposób możemy znacznie ograniczyć prawdopodobieństwo wystąpienia różnych schorzeń, w tym gnicia strzałki kopytowej oraz grudy — nazywanej chorobą zaniedbania.
Czym jest strzałka kopytowa i co znaczy, że gnije?
Nawet początkujący jeźdźcy nie mają problemu ze wskazaniem strzałki kopytowej. To element kopyta o charakterystycznym, trójkątnym kształcie, który jest miękki i elastyczny. Jej zadaniem jest amortyzacja wstrząsów. W skład budowy strzałki rogowej wchodzi: grot strzałki, podstawka i ramiona, które są przedzielone bruzdą pośrodkową. Zdrowa strzałka powinna być sucha i sprężysta w dotyku. Wgłębienie na środku strzałki powinno być widoczne, lecz nie wyraźnie głębokie.
Zdarza się, że w rowkach strzałki zaczynają rozwijać się bakterie beztlenowe lub grzyby, które aktywują procesy gnicia — wówczas pojawia się schorzenie. Łatwo je rozpoznać: widoczna jest ciemna wydzielina, gnijąca strzałka robi się nierówna i zbyt miękka (fragmenty mogą odpadać), jej końce stają się postrzępione, możemy też wyczuć nieprzyjemny zapach. Jeśli wystąpi gnicie strzałki kopytowej, należy jak najszybciej podjąć leczenie, aby nie dopuścić do rozwoju raka kopyta.
Objawy gnicia strzałek
Gniecie strzałek jest schorzeniem, które stosunkowo łatwo jest samemu zaobserwować podczas regularnych kontroli stanu kopyt. Czasami jednak zdarza się, że właściciel jest w stanie zauważyć sygnały chorobowe dopiero, gdy dochodzi do wyraźnej kulawizny konia. W takiej sytuacji warto zwrócić uwagę na sposób poruszania się zwierzęcia. Jeżeli w trakcie ruchu koń chodzi "od palca" to znaczy, że może doświadczać bolesności ze strony strzałki i tylnej części kopyta. Gnijące strzałki może nam również sygnalizować duża wrażliwość konia na dotyk podczas rozczyszczania kopyt. Kopyto w którym toczy się proces gnilny charakteryzuje się:
miękką i bolesną w dotyku strzałką
miękkim i rozpadającym się rogiem strzałki kopytowej, który łatwo jest rozwarstwić i oddzielić. Mogą tworzyć się tzw. "kieszonki" w którym zbiera się błoto
brudnoszarym, ciemnym płynem gromadzącym się w rowku strzałkowym
nieprzyjemnym, charakterystycznym dla gnicia zapachem
głębokim rowkiem strzałki bez widocznego dna.
Przyczyny gnijących strzałek
Gnijące strzałki są dla właściciela ważną informacją o słabszej kondycji systemu odpornościowego konia. Kopyta w których występuje zaburzone krążenie krwi są bardziej podatne na infekcje od kopyt, które prawidłowo pełnią swoje funkcje. Gnicie strzałek może być spowodowane infekcją bakteryjną lub grzybiczą. Z tego powodu podczas tego schorzenia obserwuje się wydzielanie nieprzyjemnego zapachu charakterystycznego dla procesów gnilnych. Odpowiedzialne za to drobnoustroje dobrze rozwijają się w wilgotnych warunkach, dlatego często gnijące strzałki spotykamy u koni trzymanych na mokrym i błotnistym podłożu. Wśród najczęstszych czynników powodujących gnijące strzałki wyróżnia się:
zbyt miękkie podłoże, wilgotna ściółka w boksie lub błoto na padoku
nadmiar węglowodanów niestrukturalnych w diecie konia
nieprawidłowe struganie kopyt, które osłabia i negatywnie wpływa na róg kopytowy oraz strzałkę
zawężone kopyto, za niskie/wysokie piętki
zaburzone krążenie krwi w kopycie
nieprawidłowo rozwinięte strzałki w kopytach
brak wystarczającej ilości swobodnego ruchu
niedobory pierwiastków, w tym najczęściej miedzi i cynku
reakcja alergiczna
Jak zapobiec gniciu strzałek?
Najważniejszym sposobem zapobieganiu gniciu strzałek jest profilaktyka, czyli zapewnienie koniowi optymalnych warunków chowu, co w znacznym stopniu ogranicza ryzyko wystąpienia tego schorzenia. Absolutną podstawą jest codzienne czyszczenie kopyt i kontrolowanie ich stanu. Zalegające w błocie i niesprzątanych odchodach koni kopyto jest szczególnie narażone na infekcję. Konie powinny mieć zapewnioną czystą ściółkę w boksie oraz suche podłoże na padoku. Dodatkowo nie należy zapominać o kluczowym elemencie budującym odporność, jakim jest prawidłowa dieta. Równie ważne jest odpowiednie kucie lub werkowanie, które sprawiają, że kopyto pracuje prawidłowo.
Strzałka kopytowa może zacząć gnić nie tylko z powodu brudu w otoczeniu konia, ale także przez nieprawidłowe ułożenie kopyta podczas ruchu spowodowane nieprawidłowym struganiem. Niewiele osób wie, że strzałka podczas ruchu powinna dotykać podłoża — wówczas zapewnia prawidłową pracę kopyta jako amortyzatora oraz dba o doprowadzenie krwi do tej części końskiego ciała. W przeciwnym razie — mimo zapewnienia higienicznych warunków i dobrej jakościowo paszy — może dojść do rozwoju tego schorzenia.
Swojego podopiecznego ochronisz przed zaawansowanym gniciem strzałek poprzez odpowiednie leczenie kopyt już zainfekowanych. Stosowanie leków na nic się nie zda, jeśli nie będziemy szukać przyczyn i nie poprawimy warunków bytowych konia. Warto oddać do badania fragment rogu kopytowego (unguloskopia rogu kopyta), aby zbadać jego skład pierwiastkowy. Takie rozwiązanie pozwala ułożyć z lekarzem weterynarii prawidłowy plan żywienia konia i wdrożyć niezbędne suplementy. Uzupełnienie niedoborów w diecie konia poprawi jego odporność, stan kopyt i chroni przed infekcją strzałek.
Leczenie gnijących strzałek
Jeśli u naszego konia dostrzeżemy objawy gnicia strzałki kopytowej, konieczne jest szybkie działanie w konsultacji z lekarzem weterynarii oraz kowalem. Należy oczyścić strzałkę kopystką i umyć kopyto, a następnie regularnie dezynfekować je przy pomocy odpowiedniego środków, takich jak: siarczan miedzi, woda utleniona, antybiotyk w sprayu lub specjalistyczne preparaty na gnicie strzałek. Niektóre z nich występują w postaci maści, którą wsmarowuje się w miejsca "szczelin" zaatakowanych przez bakterie. W przypadku płynnych preparatów możemy nasączyć nimi czysty wacik i włożyć go w rowek strzałkowy.
Specjalne preparaty do strzałki kopytowej są dostępne bez recepty w sklepie jeździeckim Equishop i działają wielotorowo: odkażają, tworzą warstwę ochronną, odżywiają kopyto i wspomagają procesy gojenia. Warto mieć buteleczkę preparatu w zanadrzu, by skorzystać z niej w razie pojawienia się problemów z kopytami. Dobrą praktyką jest, także profilaktyczne przemywanie strzałek preparatami od czasu do czasu. W sklepie jeździeckim Equishop możesz zamówić preparaty chroniące przed infekcją strzałki:
Pamiętajmy, że profilaktyka to podstawa, aby ograniczyć ryzyko powstania tej choroby. Regularne kontrolowanie stanu kopyt pozwoli wcześnie zauważyć pierwsze objawy chorobowe i odpowiednio szybko podjąć decyzje dotyczącą leczenia gnijących strzałek. W sytuacji zaobserwowania niepokojących objawów zawsze należy najpierw skonsultować się z lekarzem weterynarii.
Jeśli poszukujesz preparatów przeznaczonych do pielęgnacji strzałki kopytowej sprawdź naszą ofertę: Wejdź
Aktualności ze sklepu jeździeckiego Equishop:
Produkt dodany poprawnie do Twojego koszyka
