Konie luzytańskie są podobne w swej budowie do koni andaluzyjskich, lecz mniej “zarabizowane”. Wykorzystywane kiedyś jako konie wojenne, wkrótce stały się nie tylko końmi paradnymi, ale też używanymi podczas walk z bykami w ojczystej Portugalii. Czy rasa Altér real to inna nazwa konia luzytańskiego? Czym zasłynął ogier Novilheiro? Dowiedz się, czytając nasz artykuł.
Koń luzytański - historia rasy
Koń luzytański (też: koń portugalski) - ang. Lusitano lub też Puro Sangue Lusitano (PSL), pochodzący z terenów obecnej Portugalii - z regionów Ribatejo i Alentejo, na wschód od Lizbony. Nazwa Lusitano wzięła się od słowa “Lusitania”, starożytnej rzymskiej nazwy regionu hodowli tej rasy.
Przodkiem rasy konia luzytańskiego, podobnie jak w przypadku koni andaluzyjskich jest kuc Sorraia. Najazd Maurów na Hiszpanię w 710 r., którzy dosiadali koni berberyjskich z Afryki Północnej, przyniósł jednocześnie dolew nowej krwi do istniejących hodowli koni iberyjskich. W ciągu wieków uzyskano konie zwane dzianetami, które stały się wspólnym przodkiem koni luzytańskich i andaluzów.
W XVI i XVII wieku konie nieustannie przemieszczały się między Hiszpanią a Portugalią, a konie ze stadnin Andaluzji były wykorzystywane do ulepszania portugalskiej kawalerii. Hodowle konia luzytańskiego rozwijały się na potrzeby armii (konie bojowe) oraz mieszkańców, którzy wykorzystywali je do ciągnięcia swoich powozów.
Koń luzytański był nazywany andaluzyjskim zarówno w Portugalii, jak i Hiszpanii, aż do 1966 r., kiedy to wprowadzono nazwę Lusitano, obowiązującą po rozdzieleniu księgi stadnej przez oba kraje.
.jpeg)
Rewolucje w portugalskich koloniach afrykańskich doprowadziły do bliskiego upadku gospodarczego Portugalii. Był to okres, w którym zamykano stadniny, a same konie sprzedawano do Hiszpanii. Najlepsze linie koni luzytańskich zostały jednak uratowane, dzięki zaangażowanym hodowcom.
Dziś koń portugalski Lusitano jest hodowany głównie w Portugalii i Brazylii. Jest to rasa dość popularna, więc wierzchowce tej rasy spotyka się również w Australii, Stanach Zjednoczonych, Afryce Południowej, Wielkiej Brytanii i innych krajach europejskich. Konie Lusitano krzyżuje się dziś z krwią andaluzyjską, arabską lub pełnej krwi.
Portugalska księga stadna rozpoznaje sześć koni (pięć ogierów i jedną klacz), które nazywane są „głowami rodów”. Te sześć koni to konie założycielskie trzech głównych linii rasowych: Andrade, Veiga i Coudelaria Nacional. Chociaż każda linia spełnia standardy rasy i różnią się one od siebie nieznacznie, posiadają jednak indywidualne cechy przypisane danemu rodowi.
Sześć wspomnianych koni-założycieli rodów to:
- Agareno, ogier Veiga z 1931 r., od Bagocha, po Lidador
- Primorosa, ogier Dominquez Hermanos z 1927 r., od Primorosa II, po Presumido
- Destinado, ogier Dominquez Hermanos z 1930 r., od Destinady, po Alegre II
- Marialva II, ogier Antonio Fontes Pereira de Melo z 1930 r. od Campina, po Marialva
- Regedor, ogier Alter Real z 1923 r., od Gaviny, po Gavioto
- Hucharia, klacz Coudelaria Nacional z 1943 r., od Viscaina, po Cartujano
.jpeg)
Koń luzytański a rasa Altér Real
Jednym z odłamów rasy luzytańskiej stała się linia Altér Real. Jest to szczep rasy Lusitano, który jest hodowany tylko w Stadninie Altér Real (Altér de Chao) w Alentejo w Portugalii. Stadnina została założona w 1748 roku przez portugalską rodzinę królewską w celu zaopatrywania końmi paradnymi narodowej akademii jeździeckiej i dworu królewskiego. Dziś Portugalska Szkoła Sztuki Jeździeckiej (Escola Portuguesa de Arte Equestre) wykorzystuje te konie wyłącznie w swoich występach.
Odmiana Altér Real została opracowana z 300 klaczy iberyjskich sprowadzonych z Hiszpanii w 1747 roku. Kiedy Napoleon najechał Hiszpanię na początku XIX wieku, szczep Alter Real uległ pogorszeniu z powodu wprowadzenia koni arabskich, pełnej krwi, hiszpańsko-normandzkich i hanowerskich. Jednak w XIX i XX wieku szczep został przywrócony, dzięki systematycznym dolewom krwi hiszpańskiej do hodowli.
Na początku XX wieku, wraz z rewolucją z 1910 r., która zakończyła czasy monarchii, szczep Altér Real mógł bezpowrotnie wyginąć. Królewskie hodowle zamknięto, a archiwa zniszczono. Ruy d'Andrade, portugalski hipolog i specjalista od ras koni iberyjskich, uratował dwa ogiery i kilka klaczy, co pozwoliło mu przywrócić rasę Altér Real. W 1942 roku przekazał swoje stado portugalskiemu Ministerstwu Rolnictwa, kiedy państwowa stadnina została ponownie otwarta. Władze Portugalii zachowały państwową Stadninę Altér Real i nadal hoduje się tam konie do użytku Portugalskiej Szkoły Sztuki Jeździeckiej.
Co ciekawe, konie Altér Real są tylko gniadej maści. Od konia luzytańskiego różni je nieco budowa - miewają prosty profil głowy (jak koń andaluzyjski), mają mało wydatny kłąb i często zbyt krótką, stromą łopatkę.
.jpeg)
Konie luzytańskie - budowa i charakterystyka
Koń luzytański przypomina swego kuzyna - konia andaluzyjskiego, mając mniej cech koni arabskich. Świadczy o tym przede wszystkim garbonosy profil głowy, a także mocniej ścięty zad i niżej osadzony ogon.
Szyja konia Lusitano jest łabędzia i wysoko osadzona, jak u wszystkich koni iberyjskich. Dobrze zbudowane łopatki, a do tego mocna, zbita kłoda i muskularny, lekko ścięty zad, który pozwala na łatwe przenoszenie ciężaru ciała na tylne kończyny (czego wymaga wyższa szkoła jazdy). Elegancki ruch koń luzytański zawdzięcza swoim długim, suchym kończynom, o mocnych pęcinach i kopytach. Wrażenie robią również gęsty ogon i grzywa, co również jest cechą koni andaluzyjskich.
Osiągany wzrost: 150-160 cm
Masa ciała: ok. 500 kg
Maść: wszystkie maści podstawowe, głównie: siwa, gniada i bułana
.jpeg)
Lusitano - koń luzytański - użytkowanie
Koń luzytański powstał z myślą o potrzebach armii i zaprzęgach, jednakże współcześnie rasa sprawdza się jako koń rekreacyjny i ujeżdżeniowy.
W samej Portugalii są też nadal użytkowane jako konie pracujące na ranczach oraz jako konie uczestniczące w walkach byków. Dziś walki te mają formę bardziej łagodną niż niegdyś, byk nie jest zabijany, a ranny koń uważany jest za hańbę dla jeźdźca. Konie hodowane do tego sportu muszą być zwinne i spokojne, pozostające pod kontrolą jeźdźca nawet w konfrontacji z buhajem.
Co ciekawe, koń luzytański potrafi sprawdzić się również w dyscyplinie skoków. Ogier Novilheiro pod słynnym brytyjskim jeźdźcem Johnem Whitakerem został mistrzem Wielkiej Brytanii w skokach przez przeszkody, a później liderem w rankingu nagród pieniężnych w Europie.
Inne sukcesy tej rasy to m.in.:
- w 1995 r. czterokonna drużyna prowadzona przez Belga Felixa Brasseura wygrała Puchar Świata FEI w Powożeniu i zdobyła Mistrzostwo Świata w 1996 roku,
- portugalska reprezentacja ujeżdżenia na koniach luzytańskich zdobyła drużynowo brązowy medal na Światowych Igrzyskach Jeździeckich w 2002 roku, oraz srebrny medal na Letnich Igrzyskach Olimpijskich 2004,
- na Światowych Igrzyskach Jeździeckich w 2002 roku pojawił się Lusitano, który pomógł zdobyć brązowy medal drużynowy w dyscyplinie ujeżdżenia oraz srebrny medal na Letnich Igrzyskach Olimpijskich 2004,
- w 2006 roku podczas Światowych Igrzysk Jeździeckich portugalska reprezentacja ujeżdżenia startowała na koniach luzytańskich (podobnie jak jeden z hiszpańskich dresażystów), a wspomniany już belg Felix Brasseur zdobył złoty medal w powożeniu zaprzęgami czterokonnymi (powoził końmi luzytańskimi).
.jpeg)
Konie luzytańskie - andaluzy: cena
Ceny koni Lusitano zaczynają się od 35 tys. złotych, sięgając 250 tys. złotych bądź więcej. Cena zależna jest oczywiście od rodowodu, wieku, osiągnięć i poziomu wyszkolenia konia.
Podsumowanie
Konie luzytańskie tuż obok koni andaluzyjskich stały się głównymi rasami wykorzystywanymi do pokazów, przedstawień i parad, będąc szkolone w wyższych szkołach jazdy. Ich naturalne skłonności do przenoszenia ciężaru ciała na tylne kończyny i zad, a do tego lekki, samoniosący się ruch sprawiły, że chętnie wykorzystywane są również do widowiskowych walk z bykiem. Dla wielu to również wymarzony koń ujeżdżeniowy, który bez problemu potrafi osiągnąć bardzo wysoki poziom wyszkolenia w tej dyscyplinie.
Produkt dodany poprawnie do Twojego koszyka
