Obok konia fryzyjskiego ciężko przejść obojętnie. Z powodzeniem hodowane w całej Europie, niegdyś używane w celach bojowych, dziś można chętniej wykorzystywane w pokazach rewiowych, powożeniu czy hipoterapii. Przez wielu nazywane "czarną perłą" wśród ras koni, spotykane na całym świecie.
Konie fryzyjskie - konie bojowe
Koń fryzyjski (ang. Fresian, też: Frizian) wywodzi się z historycznej krainy - Fryzji - obecnie znajdującej się w granicach Obecnie w granicach Niemiec, Danii i Holandii.
Początek tej rasy koni sięga czasów rzymskich. Już w czasach średniowiecznych pojawiały się silne kare konie bojowe, które służyły zarówno do ciągnięcia wozów, jak i jazdy wierzchem dla wojska.
Gdy konie te pojawiły się w rękach chłopów, powstał koń flamandzki - znany ze swojej wytrzymałości i siły. Obecnie hoduje się go jako konia belgijskiego (pociągowego) w USA.
By uzyskać bardziej szlachetnego, barokowego konia, nadającego się i do powozu i pod siodło, wsparto się krwią koni iberyjskich. W XVIII wieku i XIX wieku zmiana zapotrzebowania i mody doprowadziła do upadku tego kierunku hodowli. Co ciekawe, chłopi fryzyjscy nadal hodowali konia w tym typie rasy (Harddraver). W tym czasie koń fryzyjski zyskał nowe zastosowanie, startując w wyścigach - zawodach kłusaków.
W 1878 roku oficjalnie powstała księga stadna - Friesche Paarden Stamboek, która miała zawierać opis rasy i pomóc w dalszym tworzeniu rasy. Wszystkie wpisane do niej osobniki wywodzą się od jednego reproduktora (ogier Nemo 51, ur. 1885).
Hodowla koni fryzyjskich
Dziś hodowla koni fryzyjskich rozwija się głównie w rodzimej wschodniej Fryzji - na terenie Niemiec, Danii, Holandii, ale też w wielu innych nie tylko europejskich krajach. Co ciekawe obecnie ok. 7% wszystkich koni w Holandii to koń fryzyjski.
Konie fryzyjskie można spotkać na każdym kontynencie, w ponad 70 krajach, z ponad 70 000 zarejestrowanych koni. Istnieje wiele zasad i przepisów dotyczących rejestracji, selekcji ogierów i kontroli młodych. Istnieją również wytyczne dotyczące nadawania imion źrebiętom – w 2022 r. imiona źrebiąt fryzów powinny zaczynać się na literę T, U lub V.
Maść konia fryzyjskiego
Obecnie koń fryzyjski, by być wpisany do księgi stadnej musi być maści karej. Co więcej, jedyną dopuszczalną odmianą jest mała gwiazdka na czole.
Zdarzają się fryzy, które mają maść kasztanowatą, co jest niepożądane w hodowli. Konie te mają gen "kasztanowaty" lub "czerwony" i nie są one uznawane za konie fryzyjskie czystej krwi (takie ogiery nie są wpisywanej do księgi stadnej).
Niestety, u fryzów często występują zaburzenia genetyczne (karłowatość, wodogłowie, pęknięcie aorty i megaoesophagus), prawdopodobnie z powodu chowu wsobnego (kojarzenie blisko spokrewnionych koni w danej hodowli).
Biały koń fryzyjski i koń fryzyjski albinos
Czy koń fryzyjski albinos lub maści białej istnieje? Niestety nie. Jakakolwiek maść poza kasztanowatą i oficjalnie akceptowaną: karą nie występuje. Jeśli marzy nam się biały koń fryzyjski zobaczymy go jedynie na zdjęciach i w grach komputerowych :)
Konia o zbliżonej budowie maści białej lub albinosów możemy też poszukać wśród innych ras. Zobacz inne rasy.
Czy istnieją siwe konie fryzyjskie?
Jeśli skrzyżujemy konia fryzyjskiego z koniem innej rasy maści siwej, możemy otrzymać "białego fryza". Nie będzie to już jednak koń czystej krwi.
Koń fryzyjski - budowa, charakterystyka i opis rasy
Konie fryzyjskie odznaczają się dosyć proporcjonalną budową. Rasa przypomina nieco swoją budową konie pociągowe. Głowa konia fryzyjskiego jest sucha, a uszy stosunkowo małe o sierpowatym kształcie. Szyja jest wysoko osadzona, średnio długa i niesamowicie dobrze zbudowana, mocna. Kłoda jest dosyć krótka z niewyraźnie zaznaczonym kłębem, zad mocno umięśniony, a łopatki skośnie ustawione u tych zwierząt. Kończyny są silne, wydłużone (szczególnie widoczne jest długie udo). Kończyny przednie są nieco mniej umięśnione i potężne niż kończyny tylne.
Sierść konia fryzyjskiego jest krótka i połyskująca. Zwierzęta te mają obfite szczotki pęcinowe. Charakterystyczna dla rasy jest ogon i bujna grzywa, odpowiednio długa. Gęste, falowane i błyszczące włosie sprawie, że niektórzy niepoprawnie nazywają tę rasę “koń fryzjerski” ????
Opis rasy wskazuje na obecnie istniejące dwa odrębne typy koni fryzyjskich:
- koń fryzyjski w typie „barokowym”, który ma mocniejszą budowę od klasycznego fryzyjskiego,
- nowoczesny typ fryzów „ sportowy”, który ma delikatniejszą kość.
Oba typy konia fryzyjskiego są powszechnie spotykane, chociaż nowoczesny typ jest obecnie bardziej popularny na ringach wystawowych niż barokowy fryz. Typ budowy podczas oceny koni uważany jest jednak za mniej ważny niż prawidłowy ruch. Hodowcy, by uzyskać najlepsze konie krzyżują więc te zwierzęta, które mają najlepsze chody i prezencję.
Osiągany wzrost: klacze min. 157 cm w kłębie, a ogiery od 160 aż do 173 cm.
Koń rasy fryzyjskiej - użytkowanie
Konie fryzyjskie chętnie współpracują pod siodłem i są doskonałym wyborem do większości konkursów jeździeckich na poziomie amatorskim, a czasem i sportowym. Proporcjonalnie zbudowane, poruszają się z dużą energią i elegancją, szczególnie w galopie i kłusie. Koń fryzyjski może rozwijać dużą prędkość w kłusie.
Konie te chętnie współdziałają z człowiekiem, sprawdzając się zarówno w hipoterapii, jak dyscyplinie ujeżdżenia i powożenia. Świetnie poradzą sobie z nimi mniej zaawansowani jeźdźcy, ponieważ fryzy są łagodnie usposobione i posłuszne.
Fryzy są chętnie wykorzystywane podczas filmów zarówno historycznych, jak i science fiction (konie mrocznych postaci). Konie te świetnie sprawdzają się również podczas rekonstrukcji bitew.
Ile kosztuje koń fryzyjski
Interesuje Cię kupno konia fryzyjskiego? Ceny koni fryzyjskich są zależne od kilku czynników - ważny jest ich wiek, pochodzenie, umiejętności, a także dotychczasowe osiągnięcia. U tej rasy szczególnie liczy się również pokrój, a także ruch oraz prezencja.
Ceny koni zaczynają się od ok. 15-20 tys. złotych. Średnio konie te kosztują 30-40 tys. złotych, jednak nie ma tu górnej granicy wysokości, jeśli chodzi o ceny.
Relatywnie rzecz biorąc, koń fryzyjski jest zazwyczaj droższy w Stanach Zjednoczonych, gdzie wciąż rasa ta występuje dość rzadko.
Żywienie koni fryzyjskich
Zanim dokonasz zakupu - warto wiedzieć nieco więcej o żywieniu koni fryzyjskich. Wybierając paszę dla koni fryzyjskich najczęściej wybiera się te z niskim lub średnim udziałem białka oraz średnim udziałem energii. Nie są to jednak bardzo trudne i wymagające konie.
Podsumowanie
Nie sposób nie zachwycić się koniem fryzyjskim, jedną z najważniejszych na świecie ras. Koń fryzyjski jest koniem, który wywiera niesamowite wrażenie swoją muskulaturą, potężną sylwetką, a przy tym gracją i lekkością ruchu. To koń, który swoją wartość udowadniał już zarówno na polu bitwy, jak i na arenie cyrkowej. To jedna z najchętniej wybieranych ras jako koń rodzinny - na przejażdżki i do powozu. Obecnie konie fryzyjskie spotykamy też w profesjonalnym sporcie - jako konie ujeżdżeniowe oraz konie przeznaczone do powożenia. Rasa chętnie jest wykorzystywana również do hipoterapii.
Produkt dodany poprawnie do Twojego koszyka
