Koń Przewalskiego (Equus ferus przewalskii) prymitywna rasa pierwotna, która przemierzała azjatyckie stepy. Dziki koń, który zachował wiele cech swoich przodków. Nieufny, płochliwy, czujny - nie przypomina znanego nam konia domowego.
Dzikie konie mongolskie - historia odkrycia
Koń Przewalskiego swoją nazwę zawdzięcza oficerowi carskiej armii, Mikołajowi M. Przewalskiemu, który opisał te zwierzęta w 1878 roku, badając tereny Azji. Rasa ta znana jest też jako dziki koń mongolski, koń dżungarski, dziki koń azjatycki lub takhi. Ten dziki koń był uznawany za potomka polodowcowego kuca typu 2., który świetnie przystosował się do warunków pustyń i stepów. Kuce te były masywne i mocniejsze niż kuce typu 1, radzące sobie w warunkach skąpego pożywienia i surowego klimatu. Zwierzęta te świetnie wykorzystywały paszę, a stroma łopatka i spadzisty zad pozwalały im na swobodne poruszanie się w stępie i kłusie po niepewnym, śliskim terenie. Ostatnie badania naukowe wykazały, że koń Przewalskiego pochodzi od rodzaju konia udomowionego około 4 tysięcy lat p.n.e. przez Botai - grupę łowców-zbieraczy, którzy zamieszkiwali tereny Azji Środkowej (północny Kazachstan). Chociaż konie te były prawdopodobnie pierwszymi w historii udomowionymi, są jedynie dalekimi krewnymi współczesnego konia, a koń Przewalskiego był odgałęzieniem, które powróciło do życia w stadzie na wolności. Kuzynem konia Przewalskiego, który zamieszkiwał leśne tereny Europy był tarpan - jednak gatunek ten nie miał tyle szczęścia. Ostatnie tarpany wyginęły na stepach dzisiejszej Ukrainy na początku lat 80-tych XX wieku.
Koń Przewalskiego - historia gatunku na skraju wyginięcia
Zawsze nieuchwytny i nieśmiały dziki koń mongolski były stosunkowo nieznany nawet na swoim rodzimym terenie, aż do czasu odkrycia ich pod koniec XIX wieku. Niestety, doprowadziło to do powszechnego zainteresowania Zachodu tym gatunkiem jako trofeum myśliwskiego oraz ciekawostki zoologicznej. Wyprawy organizowane do Azji na początku XX wieku zaowocowały wieloma polowaniami oraz importem konia Przewalskiego do Europy, gdzie rozmnażano je w ogrodach zoologicznych. Do końca lat 50-tych XX wieku na wolności pozostało już tylko 12 koni, a w 1969 roku nie było już koni, które żyłyby w swoich naturalnych warunkach. Na szczęście, dzięki intensywnym wysiłkom zoo w czeskiej Pradze udało się ocalić gatunek, zwiększając jego liczbę z 12 do 134 w ciągu zaledwie sześciu lat. Do 1990 r. w niewoli żyło 961 koni Przewalskiego, a działania ekologów zaczęły skupiać się na ponownym wprowadzeniu koni na wolność. W latach 1992–2004, dzięki międzynarodowej współpracy pomiędzy praskim zoo oraz innym zaangażowanym instytucjom, zwierzęta przywrócono do ich naturalnego środowiska na terenie Chin i Mongolii. Konie po wypuszczeniu były stale monitorowane, początkowo zapewniano im również wsparcie w trudnych okresach, jednocześnie pozwalając się rozwijać jako dzikim stadom. Było to szczególnie ważne, biorąc pod uwagę niewielką pulę genetyczną, która pozostała, jako że cała populacja pochodziła od pierwotnych dwunastu ocalałych zwierząt pod koniec lat pięćdziesiątych. Do dziś, by pomóc gatunkowi uzyskać siłę genetyczną i różnorodność, stosowano i nadal stosuje się szereg technik. Dwie najważniejsze strategie to częste wypuszczanie na wolność nowych koni z populacji trzymanych w niewoli oraz polityka minimalnej ingerencji ludzi w ich dzikie życie: innymi słowy pozwolenie na działanie doboru naturalnego.
Dziko żyjące konie
Dziś zwierzęta te żyją w stadach liczących od 6 do 16 osobników na stepach Azji Środkowej. Istnieją dwa typy stada:
stado rodzinne (harem), które składa się z jednego ogiera oraz grupy klaczy i ich źrebiąt (do osiągnięcia dojrzałości płciowej - tj. do wieku 2-3 lat),
stado kawalerów, czyli grupa ogierów, które są za stare lub za młode, aby przejąć kontrolę nad stadem rodzinnym.
Kiedy młode ogiery są na tyle dorosłe, że mogą konkurować z ogierem wiodącym, są wypędzane z haremu. Odtąd dołączają do małych grup kawalerskich, dopóki nie będą mogły z powodzeniem konkurować o własną grupę haremową. Kiedy klacze osiągną wystarczający wiek, aby się rozmnażać, mogą opuścić grupę haremu i dołączyć do innej. Wszystkie stada pasą się na różnorodnej rodzimej roślinności, a podczas długich i surowych zim wykorzystują swoje mocne kopyta do kopania pod śniegiem w poszukiwaniu trawy. Uważa się, że obecnie żyje około 1500 koni Przewalskiego (większość z nich jest na wolności). Hodowla koni Przewalskiego Obecnie hodowlę konia Przewalskiego prowadzi się na terenie ogrodów zoologicznych różnych krajów świata. Zoo w czeskiej Pradze prowadzi księgę stadną tej rasy. W Polsce dzikiego konia mongolskiego spotkamy w warszawskim, gdańskim i wrocławskim zoo. Koń Przewalskiego - budowa Konia Przewalskiego można rozpoznać po masywnej głowie o potężnej żuchwie, małych oczach i uszach oraz stojącej grzywie, jednak bez grzywki. Charakterystyczna dla tego konia jest również nisko osadzona, krępa i krótka szyja oraz tak samo krótkie łopatki, do tego płaski kłąb, prosty grzbiet oraz ścięty zad. Ogon tych koni jest nisko osadzony, ma słabo owłosioną nasadę. Koń Przewalskiego ma również wąską i niezbyt głęboką kłodę, mimo że ostatnie żebra są dość dobrze wysklepione. Dziki koń mongolski ma silne kończyny, o mocnych stawach, niewielkich szczotkach pęcinowych i twardych kopytach (przystosowanych do trudnego podłoża). Często występuje krowia postawa tylnych kończyn. Ten dziki koń ma również szczególny znak rozpoznawczy - pręgę grzbietową, biegnącą od grzywy aż do ogona, a także pręgowanie na kończynach. Maść: bułana oraz wszystkie jej odcienie, sierść wokół pyska jest niemal biała Wzrost: 130-145 cm w kłębie Konie żyjące w zoo oczywiście różnią się od tych zwierząt, które żyją dziś na wolności. Te dziko żyjące:
są mniejsze niż większość koni udomowionych, bardziej krępe i muskularne,
mają wyostrzone zmysły i wysoki poziom odporności,
są ciemnobrunatne, z bladym brzuchem i pyskiem, a na szyi, grzbiecie i kończynach ich sierść zmienia kolor - od beżowego do czerwonobrązowego.
Charakterystyka rasy - dziki koń mongolski
Zwierzęta te nadal swoim charakterem nie przypominają konia domowego. Do człowieka podchodzą niechętnie - są nieufne, płochliwe, nieśmiałe, trudne. Relacja z ludźmi nie jest więc dla nich naturalna, a obecność człowieka nie daje im poczucia bezpieczeństwa (raczej jest zwiastunem problemów). Rasy konia domowego podobne do konia Przewalskiego Najbardziej zbliżoną rasą konia domowego z pewnością są koniki polskie czy koń fiordzki (tzw. fiordy) właśnie przez mocno pierwotne cechy - dwukolorową grzywę (którą fiordom jeszcze specjalnie się przycina w formie dwukolorowego irokeza), pręgę grzbietową, dużą masywną głowę czy krępe niewielkie ciało. Wśród naszych rodzimych ras można wyróżnić też hucuły , które również swoją budową przypominają nieco konia Przewalskiego.
Podsumowanie
Koń Przewalskiego to gatunek, który niemal wyginął przez ingerencję człowieka. Na szczęście wysiłki praskiego zoo oraz innych międzynarodowych organizacji przyniosły efekt i po ponad 20 latach rasę udało się przywrócić na jej pierwotne tereny bytowania. O mały włos, a rasa doczekała by się tego samego końca co jej kuzyna - dzikiego tarpana. Świetnie przystosowane do zimna, długich marszów po trudnym terenie i skąpej diety - cieszą się niesamowitym zdrowiem i odpornością, która zawstydza dzisiejszego konia domowego.
Produkt dodany poprawnie do Twojego koszyka
Dziki koń mongolski ma silne kończyny, o mocnych stawach, niewielkich szczotkach pęcinowych i twardych kopytach (przystosowanych do trudnego podłoża). Często występuje krowia postawa tylnych kończyn. Ten dziki koń ma również szczególny znak rozpoznawczy - pręgę grzbietową, biegnącą od grzywy aż do ogona, a także pręgowanie na kończynach. Maść: bułana oraz wszystkie jej odcienie, sierść wokół pyska jest niemal biała Wzrost: 130-145 cm w kłębie Konie żyjące w zoo oczywiście różnią się od tych zwierząt, które żyją dziś na wolności. Te dziko żyjące:
